دربند

/darband/

مترادف دربند: اسیر، بندی، زندانی، گرفتار، محبوس، مغلول، مقید، تنگ، تنگه، بن بست، دژ، قلعه

معنی انگلیسی:
slave, canyon, narrow pass, bolt for a door

لغت نامه دهخدا

دربند. [ دَ ب َ ] ( اِ مرکب ) ( از: در، باب + بند از بستن ). دروند. لغةً به معنی پانه ای ( چوبکی ) که برای بستن درها بکار برند، معرب آن هم دربند و دروند ( عامیانه ) است. ( از حاشیه برهان و دزی ). تیری که در پس در گذارند. کلیدان در. ( ناظم الاطباء ). چفت در. نِجاف. ( از منتهی الارب ). کلان در : تابوت آدم علیه السلام بدو سپرد و آن تابوت از دره بیضا بود و آنرا دو در بود از زر سرخ و دربند از زمرد سبز. ( تاریخ سیستان ).
ناگهان در خانه اش گاوی دوید
شاخ زد بشکست دربند و کلید.
مولوی.
- در و دربند ؛ در با آلات بستن آن از چفت و رزه و کلان و کلیدان و غیره.
- || مانع مدخل و رهگذر.
- بی در و دربند ؛ بی هیچ مانعی در مدخل.
|| هر دو تخته در که به آن درآیند می سازند و آنرا در عربی مصر عین خوانند. ( آنندراج ). لنگه در :
دو در دارد این باغ آراسته
که دربند از آن هر دو برخاسته.
نظامی ( آنندراج ).
در بیت فوق در بعضی نسخ «دروبند» به واو عطف ضبط شده که آن کنایه از نظام و آرایش بود چنانچه در این بیت :
دروبند اول که در بند یافت
بشرط خرد زآن خردمند یافت.
( از آنندراج ).
اما گفته آنندراج در هر دو مورد استوار نیست و در شعر نظامی «دربند» معنی بند در دارد نه مصراع ولت در و «دروبند» در شاهد دوم نیز به معنی در و آلت بستن در است نه نظام و آرایش. ( یادداشت لغت نامه ). || دروازه. ( ناظم الاطباء ). دروازه های بازار که از آنها در اندرون بازار درآیند. ( لغت محلی شوشترخطی ). در یا دروازه که در مدخل و کوچه و بازار قرارمی داده اند بدان اعتبار که کوچه ها نیز سرپوشیده بوده است ، بنابراین دربند دژ یا دربند شهر یا قلعه ، مدخل یا یکی از مدخلهای آن که به کوچه ای یا بازاری و محله ای منتهی میشد بوده است : پیغمبر گفت آن به تاریکی اندر است و با کوه قاف پیوسته ، گفت چند خلق است آنجا پیغمبر علیه السلام گفت هر شارستانی را هزاردربند است و هر دربندی را هزار مرد نوبة است. ( ترجمه طبری بلعمی ).
به دربند حصن اندر آمدفرود
دلیران در دژ ببستند زود.
فردوسی.
وز آنجا بساز از پی راه برگ
ببر هر دو را تا به دربندارگ.
فردوسی.
ز دربند دژ تا درازی سنگ
درفشست و پیلان و مردان جنگ.
فردوسی.
بیشتر بخوانید ...

فرهنگ فارسی

قصبه جزو بخش شمیران شهرستان تهران در ۲ کیلومتری شمال تجریش سردسیر و سکنه آن ۱٠٠٠ تن است .
راه تنگ وباریک درکوه، راه میان دوکوه، دره، دژ
دهی است از دهستان مو گوئی بخش آخوره شهرستان فریدن .
۱ - ( اسم ) کوچه بن بستی که دارای در و دروازه باشد . ۲ - معبر تنگ و باریک در کوه . ۳ - دره . ۴ - قلعه دژ . ۵ - کوچه پهن و کوتاه . ۶ - ( صفت ) اسیر محبوس . یا در بند بودن ۱ - در قید . ۲ - در صدد بقصد . توضیح باین معنی لازم الاضافه است : ملک اقلیمی بگیرد شاه همچنان در بند اقلیمی دگر . ( گلستان ) یا در بند چیزی بودن بدان علاقه داشتن .

فرهنگ معین

(دَ بَ دِ ) (حراض . مر. ) در قید، درصدد، به قصد. ضح - به این معنی لازم الاضافه است . ، ~ چیزی بودن بدان علاقه داشتن .
(دَ بَ ) (اِمر. ) ۱ - کوچة بن بستی که در داشته باشد. ۲ - دره ، راه میان دو کوه . ۳ - قلعه .

فرهنگ عمید

۱. در قید، گرفتار، اسیر.
۲. (اسم ) [قدیمی] کوچۀ بن بستی که در داشته باشد.
۳. (اسم ) [قدیمی] راه تنگ و باریک در کوه، راه میان دو کوه، دره.
۴. (اسم ) [قدیمی] = دِژ
* در بند بودن: (مصدر لازم ) گرفتار بودن، اسیر بودن، زندانی بودن.
* در بند کردن: (مصدر متعدی ) مقید ساختن، اسیر کردن، زندانی کردن.

گویش مازنی

/dar band/ مواظبت – مراقبت - زندانی

واژه نامه بختیاریکا

بندی جهت بستن در خورجین و مشک؛ دم بند
اُرُک؛ پا بَست

دانشنامه اسلامی

[ویکی شیعه] دربند، مهمترین شهر شیعه نشین داغستان و دروازه ورود اسلام به قفقاز است که در غرب دریای خزر و در ۲۶۱ کیلومتری شمال شهر باکو واقع شده و در دوره اسلامی، باب الابواب خوانده می شده است. دربند در گذشته بخشی از ایران بوده است که بر اساس قرارداد گلستان (۳ آبان ۱۱۹۲ برابر با ۲۵ اکتبر ۱۸۱۳م) از این کشور جدا شد و به روسیه پیوست. حدود ۵۰،۰۰۰ شیعه در این شهر زندگی می کنند. محمد تقی قمری دربندی و آقا دربندی از این شهر برخاسته اند.
چون دربند در دهانه دره های رشته کوه های قفقاز، دیوارها و قلعه هایی از جمله مدینه باب قرار داشت، به آن باب الابواب نیز گفته اند کتزیاس، جغرافیانویس یونانی، آن را دروازة خزر ضبط کرده است. بنابر مطالب تاریخ آغوان، به آن دروازة هونها گفته اند ظاهراً این نام گذاری به لحاظ هجوم اقوام خزر و هونها از آنجا (باب) به بلاد قفقاز بوده است. به نوشتة مارکوارت به یونانی به آن چور و به ارمنی چول می گفته اند. در منابع ساسانی، باب را دربند نوشته اند.
در دورة اسلامی، دربند را با نام های «الباب» و «الابواب»؛ «باب»؛ «باب الابواب»؛ «دربند خزران»؛ «دربند شیروان»؛ «دربند خزر» و «دربند خزران»؛ و «باب الحدید» ضبط کرده اند. ظاهراً «دمورقاپی» نام ترکی ـ مغولی آن است که حمداللّه مستوفی از آن یاد کرده است.

دانشنامه عمومی

دربند (ازنا). دربند دهستانی بزرگ وسرسبز و بسیار زیبا در جلگه شمالی اشتران کوه در شهرستان ازنا در استان لرستان است که به خاطر وجود ایستگاه راه آهن در آن از این روستا بنام «ایستگاه دربند» هم یاد می کنند. از چشم انداز کوه اشتران کوه این روستا دیده می شود.
ایل بختیاری در این منطقه سکونت دارند و اکثر مردم این مناطق شهرت بهمنی دارند. [ ۱] [ ۲]
دربند روستایی پر درخت و سبز است که باغ های میوه در آن به وفور یافت می شود. رودخانه ای که ازین روستا می گذرد بسیار پرآب و زلال و دارای آبی گواراست. از طبیعت زیبای این روستا می توان به درخت های بیدستان اشاره کرد. از جلوه های دیدنی این روستا ساختمان قدیمی ایستگاه و لانهٔ لک لک هایی که ده ها سال روی یکی از دودکشهایش لانه کرده اند می باشد. [ ۳]
کوهنوردانی که به قله های اشترانکوه صعود می کنند معمولاً برای رسیدن به گهر از مسیر آبادی تیان در شهرستان ازنا حرکت می کنند. برای رفتن از مسیر تیان می توان از راه آهن تهران - خرمشهر استفاده کرد و در ایستگاه دربند بعد از ایستگاه ازنا از قطار پیاده شد و مسیر ماشین رو هم تهران - قم - اراک - ازنا ( کل مسیر ۳۳۰ کیلومتر ) [ ۴]
عکس دربند (ازنا)عکس دربند (ازنا)

دربند (بیات). دربند ( به ترکی استانبولی: Derbent ) یک منطقهٔ مسکونی در ترکیه است که در بیات ( افیون قره حصار ) واقع شده است. [ ۱] [ ۲]
عکس دربند (بیات)

دربند (تاجیکستان). دربند جماعت و شهرکی در کشور تاجیکستان است که در ناحیهٔ نورآباد ناحیه های تابع جمهوری قرار دارد. جمعیت این جماعت ۱۰۷۱ است. [ ۱] [ ۲] [ ۳]
عکس دربند (تاجیکستان)

دربند (تهران). دَربَند، یکی از محله های تهران از دهکده های قدیمی شمیران در شمال باغ سعدآباد است. این محله شمالی ترین نقطه شهر تهران از لحاظ مختصات جغرافیایی است.
محله دربند از مناطق خنک و گردشگری تهران است. بر پایه نظرسنجی های انجام شده، دربند نخستین گزینهٔ شهروندان تهرانی برای پذیرایی از میهمان خارجی و شهرستانی است و پس از آن فشم، لواسان، درکه و فرحزاد قرار دارند. [ ۱]
در گذشته ای نه چندان دور در این محله به زبان تاتی سخن گفته می شد. البته هنوز در روستاهای دربند مانند پس قلعه زبان تاتی رایج است. [ ۲] [ ۳]
دربند در ارتفاع ۱۷۰۰ متری از سطح دریا قرار گرفته و آغاز یکی از راه های اصلی صعود کوهنوردان به البرز مرکزی است. کوره راهی از دربند آغاز می شود و به آبشار دوقلو و پناهگاه شیرپلا ختم می شود. [ ۴] محله های قدیمی دربند عبارت اند از: مرغ محله ( مغ محله ) ، کنارمحله، کلاغ پر و سربند. رودخانه دربند از میان محله می گذرد؛ سیل سال ۱۳۶۶ این رودخانه بازار تجریش را نابود کرد. دره های اصلی رودخانهٔ دربند عبارت اند از: دره اوسون، دره آبشار، دره امامزاده ابراهیم، دره کاک، آب شیردره و دره زون. خیابان دربند از ارتفاع ۱۶۰۰ متری در میدان قدس ( شهرداری منطقه ۱ ) آغاز و در ارتفاع ۱۸۰۰ متری در میدان سربند ( تندیس کوهنورد ) به پایان می رسد.
در زمان قاجار برخی از شاهزاده های قاجار از جمله شاهزاده الله وردی میرزا و ابوالملوک کیومرث میرزا در اینجا نشیمن داشتند. روز چهارشنبه رمضان ۱۳۰۳ قمری ناصرالدین شاه قاجار در راه پس قلعه و آبشار به دربند هم آمد. [ نیازمند منبع] وقتی که بابی ها به ناصرالدین شاه تیر زدند یکی از ایشان به نام میرزا حسین علی با گروهی به مرغ محله دربند گریختند. [ نیازمند منبع] مأموران پس از مدتی آن ها را یافته به زندان انداختند. از آنجا که دربند در قدیم مرکز علوم غریبه و خفیه و دعانویسی بود عده ای از سادات بیاتی به این علم استاد بوده و کامران میرزا نایب السلطنه، پسر سوم ناصرالدین شاه نیز سالی یک بار برای دعا گرفتن به دربند می رفت. [ نیازمند منبع] خانهٔ دکتر ملیسپو، مستشار مالی آمریکایی نیز در دربند بود.
در زمین های دهکده دربند به فرمان رضاشاه مهمانخانه و چندین ویلا ساختند. [ نیازمند منبع] پیش از رسیدن به میدان سربند، در سمت چپ رودخانه هتل دیپلمات قرار دارد که تا اواسط دوران محمدرضا پهلوی محل پذیرایی مهمانان خارجی بوده است. [ ۵] [ ۶]
عکس دربند (تهران)عکس دربند (تهران)عکس دربند (تهران)عکس دربند (تهران)عکس دربند (تهران)عکس دربند (تهران)

دربند (ساوه). دربند روستایی است از توابع بخش نوبران شهرستان ساوه در استان مرکزی ایران.
این روستا در دهستان بیات قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۰، جمعیت آن ۱۸۵ نفر ( ۸۸ خانوار ) است.
عکس دربند (ساوه)

دربند (مانه و سملقان). دربند روستایی در دهستان حومه بخش مرکزی شهرستان مانه و سملقان استان خراسان شمالی ایران است.
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این مکان ۴۴ نفر ( ۱۵خانوار ) بوده است. [ ۱]
عکس دربند (مانه و سملقان)

دربند (مهدی شهر). دربند منطقه ای در شمال شهر مهدیشهر است. بر پایه سرشماری در سال ۱۳۸۵، جمعیت این روستا ۲۰ نفر ( ۴ خانوار ) [ ۱] و در سال ۱۳۷۵ ۲۵ نفر ( ۹ خانوار ) بوده است. [ ۲]
این منطقه دارای جاذبه های گردشگری می باشد که غار دربند، دیوار صخره نوردی سنگسر سُل، مناظر سرسبز و زیبا و چشمه سارهای روان نمونه ای از آن است.
موقعیت دربند و نزدیکی آن به شهر مهدیشهر، موجب شده است تا این منطقه در توسعه شهری، مورد توجه قرار گیرد. از همین رو مراکزی همچون دانشکده روانشناسی مهدیشهر، بیمارستان ۸۵ تختخوابی مهدیشهر، تالار بین المللی و هتل دربند، مجتمع تفریحی - اقامتی کارگران کشور و … در منطقه دربند احداث شده اند. [ ۳] در طرح جامع مهدیشهر، دربند به عنوان منطقه شهری به شمال شرق سنگسر الصاق شده است.
دربند علاوه بر گردشگری، از اهمیت کشاورزی برخوردار است. گردو، آلو، سیب و صیفیجات گلخانه ای، از مهمترین محصولات منطقه دربند است. با توسعه سنگسر به سمت شمال، زمین های کشاورزی به تدریج جای خود را به خانه های ویلایی می دهند. [ ۴]
عکس دربند (مهدی شهر)عکس دربند (مهدی شهر)عکس دربند (مهدی شهر)عکس دربند (مهدی شهر)عکس دربند (مهدی شهر)عکس دربند (مهدی شهر)

دربند (ناحیه کیچ). دربند ( به انگلیسی: Darband ) یک منطقهٔ مسکونی در پاکستان است که در ایالت بلوچستان واقع شده است. [ ۱] دربند ۷۱۰ متر بالاتر از سطح دریا واقع شده است.
عکس دربند (ناحیه کیچ)

دربند (هشترود). دربند یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان قرانقو بخش مرکزی شهرستان هشترود واقع شده است.
عکس دربند (هشترود)
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

دانشنامه آزاد فارسی

دربند (تهران). دَربند (تهران)
میدان سربند، دَربند (تهران)
میدان سربند، دَربند (تهران)
میدان سربند، دَربند (تهران)
میدان سربند، دَربند (تهران)
میدان سربند، دَربند (تهران)
میدان سربند، دَربند (تهران)
ناحیه ای قدیمی در شمال تجریش. شمال آن معروف به سربند، متصل به کوه و از نقاط مرتفع و مسکونی شهر تهران است. رودخانۀ دربند و دره های اوسون و آبشار از میان آن می گذرند. دِهِ دربند در گذشته ییلاق مردم تهران بود و باغ های بسیار داشت. در اوایل دورۀ رضاشاه پهلوی، اکثر باغ ها ضبط و جزئی از کاخ سعد آباد شدند. در همان دوره، با آسفالت شدن خیابان دربند، احداث اولین هتل دولتی ایران به نام هتل دربند با طراحی وارتان آوانسیان، احداث چندین ویلا، تأسیس اداره های شهربانی و برق و پست، نرده کشی در کنار رودخانۀ دربند و احداث یک میدان در محل سر پل قدیم دربند، معروف به میدان سربند، آن ناحیه از حالت روستایی خارج و به گردشگاه و محل تفریح مردم تهران تبدیل شد. آسیاب دربند نیز تعطیل شد. در دورۀ محمدرضا شاه پهلوی، کلبه های روستایی انتهای دِهِ دربند به چند رستوران تبدیل شدند. میدان سربند، مبدأ مسیر کوهنوردی به قلۀ توچال است و مجسمه ای از یک مرد کوهنورد در آن جا نصب شد.

دربند (داغستان). دَربند (داغستان)
قلعه دَربند، داغستان
(یا: دِربنت) شهری در جمهوری خودمختار داغستان، در فدراسیون روسیه، نزدیک دریای خزر، با ۱۰۱,۰۳۱ نفر جمعیت (۲۰۰۲). دومین شهر بزرگ داغستان و از مراکز مهم صنعت و فرهنگ این جمهوری است. اغلب ساکنان آن را آذری ها، لزگی ها، و طبرسرانی ها تشکیل می دهند. این شهر بر دشت ساحلی باریکی به عرض ۳ کیلومتر بین دریای خزر و کوه های قفقاز بزرگتر، در جنوب رودخانه روباس و شیب کوه های طبرسران، ساخته شده است. احتمالاً قدیمی ترین شهر در فدراسیون روسیه است. دربند را با شهر آلبانا، پایتخت آلبانیا، یکی می شمرند. نام دربند احتمالاً پس از تجدید ساختمان شهر به دست قباد اول، پادشاه ساسانی، متداول شد. انوشیروان ساسانی در اواخر سلطنت خود این شهر را مستحکم کرد و دیوار معروف آن را ساخت. این دیوار به منظور جلوگیری از نفوذ ترکان بیابانگرد ساخته شد. دربند در اواخر دورۀ ساسانی به دست خزران افتاد و به شدت آسیب دید. اعراب مسلمان در ۲۲ق به دربند رسیدند، اما تصرّف آن در عهد هشام بن عبدالملک و به دست برادر او، مسلمه بن عبدالملک، در ۱۱۵ق صورت گرفت. هارون الرشید حکومت شروان و دربند را به یزید بن مزید شیبانی داد. اعقاب او به شروان شاهان شهرت دارند. بعدها هاشمیان (۲۵۵ـ۴۶۸ق) امارت دربند را به دست گرفتند. شاه اسماعیل این سرزمین را به قلمرو دولت ایران بازآورد. دربند از دوران شاه محمد خدابنده تا دوران شاه عباس در اختیار دولت عثمانی بود. در ۱۰۱۵ق، دوباره به قلمرو ایران پیوست. پس از سقوط صفویه به تصرف روسیه درآمد، اما پیروزی های نادر سبب الحاق دوبارۀ دربند به کشور ایران شد. فتحعلی خان قبه ای، حاکم دربند، در عصر کریم خان، یکی از بزرگ ترین حکام محلی داغستان بود و فرزندش، شیخعلی خان، به سبب مقاومت در برابر پیشروی های ارتش روسیه در داغستان، شهرتی به دست آورد. بسیاری از اعضای خانواده او در این مبارزه، به دولت روسیه پیوستند و خود او نیز پس از سال ها جنگ و گریز سرانجام به اطاعت آن دولت درآمد. روس ها در جنگ های اول ایران و روسیه دربند را تصرف کردند و دولت ایران با امضای قرار داد گلستان (۱۲۲۸ق/۱۸۱۳) رسماً دربند را به روسیه واگذار کرد.

مترادف ها

canyon (اسم)
تنگه، دره عمیق و باریک، دره باریک و تنگ، دربند

captive (صفت)
گرفتار، شیفته، ترسو، دستگیر، دربند

فارسی به عربی

اسیر , وادی

پیشنهاد کاربران

بامس
دَربَند ( روسی: Дербе́нт; فارسی: دربند; ترکی آذربایجانی: Dərbənd; لزگی: Кьвевар; آواری: Дербенд ) , مرکز شهرستان دربند، شهری بندری در حاشیه دریای خزر در جنوبی ترین قسمت فدراسیون روسیه واقع شده است. این شهر به لحاظ اهمیت دومین شهر جمهوری داغستان با جمعیتی بالغ بر ۱۱۹۲۰۰ نفر ( آمار سال ۲۰۱۰ ) است. آذربایجانی ها، لزگی ها و تبرسری ها بیشترین ساکنان این شهر را تشکیل می دهند. دربند مرکز فرهنگی داغستان است و بر دشت ساحلی باریکی میان کوه های بزرگتر قفقاز و دریای خزر، به فاصلهٔ ۲۲۵ کیلومتری شمال غربی باکو واقع است و با راه آهن و جاده به باکو مرتبط است. این ناحیهٔ دارای منابع نفت و گاز طبیعی و همچنین باغستان ها، صنعت ماهیگیری و کارخانه های تهیهٔ مواد غذایی و نساجی است.
...
[مشاهده متن کامل]

شهر دربند به دست قباد یکم ساسانی تجدید بنا شد و انوشیروان آن را مستحکم گردانید و در ۲۲ ه‍. ق به دست اعراب گشوده شد روزگاری در دست شروان شاهان بود، یکبار شاه عباس صفوی و بار دیگر نادرشاه آن را از ترکه‍ا گرفتند و در ۱۷۹۶ میلادی به دست روس ها افتاد. پس از جنگهای ایران و روس سرانجام در ۱۸۱۳ میلادی طبق قرارداد گلستان برای همیشه از ایران جدا شد.
دربند قدیمی ترین شهر فدراسیون روسیه است و به عنوان دروازه قفقاز از قرن ها قبل به عنوان یک منطقه راهبردی ارزش بسیاری داشته است.
این شهر تا سده چهارم میلادی بخشی از آلبانیای قفقاز بوده. نام فارسی دربند از اواخر سده پنجم میلادی بر شهر نهاده شد یعنی از زمان قباد یکم ساسانی. خسرو یکم پسر قباد یکم دستور ساخت دژ دربند را داد تا مرزهای شمالی ایران را از حملات اقوام مهاجم مصون دارد.
شهر دربند در پیرامون دژ ساسانی دربند ساخته شده است. این دژ طی ۱۵۰۰ سال به طور پیوسته مورد استفاده بوده است. دربند شمالی ترین نقطه دنیاست که نوشته ای به زبان پارسی پهلوی در آن کشف شده؛ زبان رسمی امپراتوری ساسانی که نیای پارسی کنونی ست.
در لغتنامه دهخدا در مورد دربند آمده که شهری است مشهور بر لب دریا از بناهای انوشیروان شاه ایران که چون در آن بندند مغول و تاتار را راه به آذربایجان و ایران نبود، اکنون به باب الابواب مشهور است و در قدیم آن را ایران دژ می نامیده اند، یعنی دروازهٔ ایران که چون آن را می بسته اند راه آمد و شد با ایران از خارج بسته می شد، و بعضی گفته اند ایران گریز، یعنی دروازهٔ آهنی.

دربنددربنددربنددربنددربنددربند
منابع• https://fa.wikipedia.org/wiki/دربند_(روسیه)
بندی
وام مسکن واشتغال ازجمله دامداری وکشاورزی کمک زیادی به روستاییان خواهد کرد
دولت. وام به روستاییان بده تا به شهر مهاجرت نکنن، وام برای دامداری و ساخت مسکن.
جنگل های این روستا به کل تخریب شدند بی توجهی مردم و مسئولین مسبب اصلی این فاجعه می باشد
دربند ( Дербе́нт ) جنوبی ترین شهر فدراسیون روسیه و از لحاظ اهمیت دومین شهر داغستان با جمعیتی بالغ بر ۱۰۱۰۳۱ ( بر پایهٔ آمار ۲۰۰۲ ) است. آذری ها و لزگی ها و تبرسرها بیشترین ساکنان این شهر را تشکیل می دهند.
...
[مشاهده متن کامل]

محتویات [نمایش]
تاریخچه [ویرایش]
دربند قدیمی ترین شهر فدراسیون روسیه است و به عنوان دروازه قفقاز از قرنها قبل به عنوان یک منطقه استراتژیک ارزش بسیاری داشته است.
این شهر تا سده ۴ میلادی بخشی از آلبانیای قفقاز بوده. نام فارسی دربند از اواخر سده پنجم میلادی بر شهر نهاده شد یعنی از زمان قباد یکم ساسانی. خسرو یکم پسر قباد یکم دستور ساخت دژ دربند را داد تا مرزهای شمالی ایران را از حملات اقوام مهاجم مصون دارد.
شهر دربند در پیرامون دژ ساسانی دربند ساخته شده است. این دژ طی ۱۵۰۰ سال بطور پیوسته مورد استفاده بوده است.
دژ دربند [ویرایش]
استحکامات دربند دیوار سنگی بسیار بلندی بود که در زمان خسرو انوشیروان ساخته شد. طول آن چهل کیلومتر و از کوهستان تا کرانهٔ دریای خزر امتداد داشت و خط دفاعی بسیار مستحکمی در برابر سواران مهاجم به شمار میامد.
این دیوار که از تخته سنگ های بسیار بزرگ ساخته شده بود، هیجده تا بیست متر ارتفاع داشت. سی برج برفراز این دیوار قرار گرفته بود. دیوار سه دروازهٔ آهنی داشت که یک دروازهٔ آن به دریا گشوده می شد.
ایستمی خان ترک، در زمان خسرو انوشیروان به ایران اعلان جنگ داده و قصد حمله به ایران را داشت ولی استحکامات دربند که ایرانیان در سدهٔ قرن پنجم، برابر هیاطله پدید آورده بودند، در نظر ترکان غیر قابل گذر می نمود، از این رو حمله ترکان متوقف ماند.
سقوط دژ دربند [ویرایش]
در سال ۶۲۶ میلادی بار دیگر خاقانات غربی ترک جهت حمایت از بیزانس بطرف ایران حمله بردند. در این زمان جنگ شدیدی در جبهه های غرب ایران، بین خسرو پرویز و هراکلیوس در جریان بود.
ترکان این بار توانستند با فرماندهی خان بزرگ تون جبغو خان، ضمن حملات مداوم و پی در پی خویش خطوط دفاعی دربند را شکسته و به سوی جلگه های قفقاز سرازیر شوند.
حصار دربند در قفقاز برای جلوگیری از هجوم خزرها به ایران در دوره باستان
[۱]
نگارخانه [ویرایش]
دژ ساسانی دربند





پانویس [ویرایش]
↑ رضا، عنایت الله. ایران و ترکان در روزگار ساسانیان. ص ۱۶۵
جستارهای وابسته [ویرایش]
سومین جنگ ایران و ترکان
منبع [ویرایش]
رضا، عنایت الله. ایران و ترکان در روزگار ساسانیان. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۶۵
ویکی پدیای انگلیسی
Wikipedia contributors, «Derbent, » Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en. wikipedia. org/w/index. php?title=Derbent&oldid=192040543 ( accessed February ۱۷, ۲۰۰۸ ) .
این یک نوشتار خُرد تاریخی پیرامون ایران است. با گسترش آن به ویکی پدیا کمک کنید.
این یک نوشتار خُرد روسیه است. با گسترش آن به ویکی پدیا کمک کنید.
[نمایش]
ن • ب • و
معماری ایران
[نمایش]
ن • ب • و
میراث جهانی یونسکو در روسیه بر پایه ناحیه فدرالی
This article is about the city in the Republic of Dagestan, Russia. For the district in Konya Province, Turkey, see Derbent, Konya.
Derbent ( English )
Дербент ( Russian )
- City[1] -
Location of the Republic of Dagestan in Russia
Derbent
Location of Derbent in the Republic of Dagestan
Coordinates: 42°04′N 48°17′ECoordinates: 42°04′N 48°17′E
Administrative status ( as of April 2006 )
Country Russia
Federal subject Republic of Dagestan[1]
Administratively subordinated to City of Derbent[1]
Capital of Republic of Dagestan[1]
Administrative center of City of Derbent, [1] Derbentsky District[1]
Municipal status ( as of November 2006 )
Urban okrug Derbent Urban Okrug[2]
Administrative center of Derbent Urban Okrug, [2] Derbentsky Municipal District[citation needed]
Statistics
Population ( 2010 Census ) 119, 961 inhabitants[3]
- Rank in 2010 136th
Population ( 2002 Census ) 101, 031 inhabitants[4]
- Rank in 2002 163rd
Time zone MSK ( UTC+04:00 ) [5]
Derbent on WikiCommons
Citadel, Ancient City and Fortress Buildings of Derbent *
UNESCO World Heritage Site
Country Russia
Type Cultural
Criteria iii, iv
Reference 1070
Region ** Europe
Inscription history
Inscription 2003 ( 27th Session )
* Name as inscribed on World Heritage List
** Region as classified by UNESCO
Derbent ( Russian: Дербе́нт; Azerbaijani: Dərbənd; Lezgian: Кьвевар; Avar: Дербенд; Lak: Чурул, Churul; Persian: دربند; Judæo - Tat: דארבּאנד/Дэрбэнд/Dərbənd[6] ) is a city in the Republic of Dagestan, Russia. It is on the Caspian Sea, north of the Azerbaijani border. It is the southernmost city in Russia, and it is the second most important city of Dagestan. Population: 119, 961 ( 2010 Census preliminary results ) ; [3] 101, 031 ( 2002 Census ) ; [4] 78, 371 ( 1989 Census ) . [7]
Often identified with the legendary Gates of Alexander, Derbent claims to be the oldest city in Russia ( 8th century BCE ) [8]. Since antiquity, the value of the area as the gate to the Caucasus has been understood, and Derbent has archaeological structures over 5, 000 years old. As a result of this geographic particularity, the city developed between two walls, stretching from the mountains to the sea. These fortific . . .

بپرس