محمود بن ملکشاه چهارمین پادشاه سلجوقی به مدت یک سال و اندی از ۴۸۵ تا ۴۸۷ ه. ق پادشاهی حکومت سلجوقی را بر عهده داشت. وزیر وی تاج الملک بود که در سال ۴۸۵ ه. ق بدست نیروهای نظامیه به قتل رسید.
با مرگ ملکشاه مادر محمود، ترکان خاتون، خلیفه المقتدی را مجبور به خطبه خواندن به نام محمود کرد و به این ترتیب محمود در سال ۴۸۵ ه. ق در حالی که چهار سال و اندی بیش نداشت به پادشاهی برگزیده شد و پس از فرار برادرش برکیارق از اصفهان به ری محمود در اصفهان تاجگذاری کرد.
بعد از مدت کوتاهی با شورش تتش و مرگ ترکان خاتون برکیارق برای درخواست یاری برای مقابله با تتش به اصفهان نزد محمود آمد؛ ولی محمود سه روز پس از ورود برکیارق به علت بیماری آبله در گذشت.
با مرگ سلطان جلال الدین ابوالفتح حسن ملکشاه در سال ۴۸۵ ه. ق دستگاه حکومت سلجوقیان دچار آشفتگی سیاسی شد. در طول دورهٔ بعد از او، حکومت سلجوقیان گرفتار جنگ های خاندانی بین فرزندان ملکشاه و دیگر مدعیان تاج و تخت شد. در این دوره، بخش های مختلف قلمرو حکومت سلجوقیان به دست شاهزادگان و امیران و بزرگان سلجوقی اداره می شد. بعد از مرگ ملشکاه، همسر او ترکان خاتون برای حکومت پسرش محمود بن ملکشاه تلاش زیادی کرد و در این راه با طرفداران برکیارق پسر دیگر ملکشاه درگیر جنگ هایی شد. بعد از چند جنگ، سرانجام ترکان خاتون درگذشت و بعد از مدتی محمود بن ملکشاه هم از بیماری آبله درگذشت و حکومت سلجوقیان به دست برکیارق افتاد.
پس از مرگ ناگهانی سلطان ملکشاه در ۱۵ شوال سال ۴۸۵ ه. ق جنگ های داخلی و خاندانی مدت ها حکومت سلجوقی را گرفتار آشوب و اختلاف کرد. دورهٔ پس از مرگ ملکشاه سلجوقی، دورهٔ اغتشاش و آشوب و جنگ های خانگی در حکومت سلجوقیان بود. با وجود همهٔ این آشوب ها، مرزهای خارجی امپراتوری سلجوقی در نتیجه کوشش ها و سیاست های ملکشاه و خواجه نظام الملک، که سیاست آن ها نگهداری از مرزهای شمال غربی از طریق تمرکز ترکمانان در آذربایجان و ارّان و مراقبت و پاییدن دقیق قراخانیان در مرزهای شمال شرقی بود، آرام و استوار باقی ماند. [ ۱] خود ملکشاه از قبل برای جلوگیری از چنین جنگ هایی، در شوال ۴۸۰ ه. ق از بین همهٔ پسران خود احمد را که ده سال داشت با القاب ملک الملوک، عضد الدوله، تاج المله عده امیرالمؤمنین به ولیعهدی انتخاب کرده بود اما احمد در سن یازده سالگی در مرو درگذشت[ ۲] [ ۳] و پس از مرگ او، ملکشاه یکی دیگر از پسران خود به نام برکیارق را ولیعهد کرد. او در سال ۴۷۱ ه. ق از زبیده خاتون، دختر امیر یاقوتی بن چغری بیک، و همسر ملکشاه به دنیا آمده بود. [ ۲] ملکشاه در حقیقت با صلاحدید نظام الملک بود که برکیارق را به ولیعهدی انتخاب کرده بود، و این باعث شد که ترکان خاتون همسر قدرتمند ملکشاه و دختر طمغاج خان، به شدت با خواجه دشمن شود چون او می خواست پسرش محمود ولیعهد گردد. [ ۴] بعد از مرگ خواجه نظام الملک، ملکشاه تحت تأثیر تاج الملک ابوالغنائم وزیر، برکیارق چهارده ساله را از ولیعهدی خلع کرد و به جای او دیگر پسرش محمود خردسال را ولیعهد خواند[ ۳]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفبا مرگ ملکشاه مادر محمود، ترکان خاتون، خلیفه المقتدی را مجبور به خطبه خواندن به نام محمود کرد و به این ترتیب محمود در سال ۴۸۵ ه. ق در حالی که چهار سال و اندی بیش نداشت به پادشاهی برگزیده شد و پس از فرار برادرش برکیارق از اصفهان به ری محمود در اصفهان تاجگذاری کرد.
بعد از مدت کوتاهی با شورش تتش و مرگ ترکان خاتون برکیارق برای درخواست یاری برای مقابله با تتش به اصفهان نزد محمود آمد؛ ولی محمود سه روز پس از ورود برکیارق به علت بیماری آبله در گذشت.
با مرگ سلطان جلال الدین ابوالفتح حسن ملکشاه در سال ۴۸۵ ه. ق دستگاه حکومت سلجوقیان دچار آشفتگی سیاسی شد. در طول دورهٔ بعد از او، حکومت سلجوقیان گرفتار جنگ های خاندانی بین فرزندان ملکشاه و دیگر مدعیان تاج و تخت شد. در این دوره، بخش های مختلف قلمرو حکومت سلجوقیان به دست شاهزادگان و امیران و بزرگان سلجوقی اداره می شد. بعد از مرگ ملشکاه، همسر او ترکان خاتون برای حکومت پسرش محمود بن ملکشاه تلاش زیادی کرد و در این راه با طرفداران برکیارق پسر دیگر ملکشاه درگیر جنگ هایی شد. بعد از چند جنگ، سرانجام ترکان خاتون درگذشت و بعد از مدتی محمود بن ملکشاه هم از بیماری آبله درگذشت و حکومت سلجوقیان به دست برکیارق افتاد.
پس از مرگ ناگهانی سلطان ملکشاه در ۱۵ شوال سال ۴۸۵ ه. ق جنگ های داخلی و خاندانی مدت ها حکومت سلجوقی را گرفتار آشوب و اختلاف کرد. دورهٔ پس از مرگ ملکشاه سلجوقی، دورهٔ اغتشاش و آشوب و جنگ های خانگی در حکومت سلجوقیان بود. با وجود همهٔ این آشوب ها، مرزهای خارجی امپراتوری سلجوقی در نتیجه کوشش ها و سیاست های ملکشاه و خواجه نظام الملک، که سیاست آن ها نگهداری از مرزهای شمال غربی از طریق تمرکز ترکمانان در آذربایجان و ارّان و مراقبت و پاییدن دقیق قراخانیان در مرزهای شمال شرقی بود، آرام و استوار باقی ماند. [ ۱] خود ملکشاه از قبل برای جلوگیری از چنین جنگ هایی، در شوال ۴۸۰ ه. ق از بین همهٔ پسران خود احمد را که ده سال داشت با القاب ملک الملوک، عضد الدوله، تاج المله عده امیرالمؤمنین به ولیعهدی انتخاب کرده بود اما احمد در سن یازده سالگی در مرو درگذشت[ ۲] [ ۳] و پس از مرگ او، ملکشاه یکی دیگر از پسران خود به نام برکیارق را ولیعهد کرد. او در سال ۴۷۱ ه. ق از زبیده خاتون، دختر امیر یاقوتی بن چغری بیک، و همسر ملکشاه به دنیا آمده بود. [ ۲] ملکشاه در حقیقت با صلاحدید نظام الملک بود که برکیارق را به ولیعهدی انتخاب کرده بود، و این باعث شد که ترکان خاتون همسر قدرتمند ملکشاه و دختر طمغاج خان، به شدت با خواجه دشمن شود چون او می خواست پسرش محمود ولیعهد گردد. [ ۴] بعد از مرگ خواجه نظام الملک، ملکشاه تحت تأثیر تاج الملک ابوالغنائم وزیر، برکیارق چهارده ساله را از ولیعهدی خلع کرد و به جای او دیگر پسرش محمود خردسال را ولیعهد خواند[ ۳]
wiki: محمود اول سلجوقی